Như đã biết, để được hưởng lương hưu, người lao động phải đáp ứng đủ điều kiện về tuổi và số năm đóng bảo hiểm xã hội (BHXH). Vậy trường hợp người lao động đủ tuổi nghỉ hưu nhưng thiếu năm đóng BHXH thì giải quyết như thế nào?
Điều kiện hưởng lương hưu từ năm 2021
Năm 2021 tới đây, Bộ luật Lao động (BLLĐ) năm 2019 sẽ chính thức có hiệu lực, kéo theo đó, độ tuổi nghỉ hưu của người lao động sẽ có sự điều chỉnh.
Cụ thể, tại Điều 169 BLLĐ năm 2019, tuổi nghỉ hưu trong điều kiện bình thường là đủ 60 tuổi 03 tháng đối với lao động nam và đủ 55 tuổi 04 tháng đối với lao động nữ. Sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 03 tháng đối với lao động nam và 04 tháng đối với lao động nữ. Xem chi tiết tuổi nghỉ hưu tại đây.
Căn cứ theo Điều 54, Điều 55 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 được sửa bởi điểm a khoản 1 Điều 219 BLLĐ năm 2019, để được hưởng lương hưu, người lao động đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định phải có đủ 20 năm đóng BHXH.
Riêng trường hợp lao động nữ là cán bộ, công chức cấp xã hoặc là người hoạt động không chuyên trách cấp xã tham gia BHXH khi đủ tuổi nghỉ hưu chỉ cần có từ đủ 15 năm – dưới 20 năm đóng BHXH thì được hưởng lương hưu.
Đủ tuổi nghỉ hưu nhưng thiếu năm đóng BHXH thì được nhận BHXH 1 lần
Theo Khoản 1 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, người lao động đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ thời gian đóng BHXH mà có yêu cầu thì được hưởng BHXH một lần.
Cũng theo khoản 2 Điều này, người tham gia BHXH bắt buộc sẽ được hưởng mức BHXH một lần được tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm được tính như sau:
– 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng trước năm 2014;
– 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi.
– Trường hợp thời gian đóng BHXH chưa đủ 01 năm thì mức hưởng BHXH bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Ví dụ:
Ông A tham gia BHXH từ tháng 01/2010 đến hết tháng 6/2021 thì đủ tuổi nghỉ hưu, tính đến thời điểm này, ông A có 10 năm 6 tháng đóng BHXH. Mức lương bình quân tháng đóng BHXH của ông A là 05 triệu đồng/tháng.
Nếu ông A có yêu cầu nhận tiền BHXH một lần thì số tiền ông A được nhận là:
– Từ tháng 01/2010 – 31/12/2013: Có 04 năm đóng BHXH thì được nhận = 4 x 1,5 x 05 triệu đồng = 30 triệu đồng
– Từ 01/01/2014 – hết tháng 6/2021: Có 6 năm 06 tháng đóng BHXH thì được nhận = 6,5 x 2 x 05 triệu đồng = 65 triệu đồng
Như vậy, tổng số tiền BHXH một lần mà ông A được nhận = 30 triệu đồng + 65 triệu đồng = 95 triệu đồng.
Làm gì để hưởng lương hưu khi đủ tuổi nhưng thiếu năm đóng BHXH?
Người lao động nếu rơi trường hợp đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ năm đóng BHXH có thể đóng BHXH một lần cho những năm còn lại để được hưởng lương hưu.
Đóng BHXH bắt buộc 1 lần
Khoản 4 Điều 15 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH đã chỉ rõ:
Người lao động đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu mà thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc còn thiếu tối đa 06 tháng thì người lao động được lựa chọn đóng một lần cho số tháng còn thiếu với mức đóng hằng tháng bằng tổng mức đóng của người lao động và người sử dụng lao động theo mức tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội trước khi nghỉ việc vào quỹ hưu trí và tử tuất để hưởng lương hưu.
Theo đó, người lao động đóng BHXH bắt buộc còn thiếu tối đa 06 tháng thì được đóng 01 lần cho số tháng còn thiếu để được hưởng lương hưu.
Mức đóng: Mức đóng hàng tháng bằng tổng mức đóng của người lao động và người sử dụng lao động hàng tháng theo mức tiền lương tháng đóng BHXH trước khi nghỉ việc vào quỹ hưu trí và tử tuất.
Thời điểm hưởng lương hưu: Người lao động được hưởng lương hưu tại tháng đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu và đã đóng đủ bảo hiểm xã hội cho số tháng còn thiếu.
Ví dụ:
Đến hết tháng 06/2021, ông M đủ 60 tuổi 03 tháng, có 19 năm 06 tháng đóng BHXH bắt buộc. Ông M đã đủ tuổi về hưu theo quy định tại khoản 2 Điều 169 Bộ luật Lao động 2019, tuy nhiên chưa đủ điều kiện hưởng lương là đủ 20 năm đóng BHXH bắt buộc.
Đối chiếu với quy định trên, tháng 7/2021, ông M có thể đóng BHXH một lần cho 06 tháng còn thiếu. Thời điểm hưởng lương hưu đối với ông H được tính từ tháng 7/2021.
Đóng BHXH tự nguyện 1 lần
Người tham gia BHXH tự nguyện được chọn phương thức đóng sau đây để đóng vào quỹ hưu trí (căn cứ điểm e khoản 1 Điều 9 Nghị định 134/2015/NĐ-CP):
Đóng một lần cho những năm còn thiếu đối với người tham gia bảo hiểm xã hội đã đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu theo quy định nhưng thời gian đóng bảo hiểm xã hội còn thiếu không quá 10 năm (120 tháng) thì được đóng cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu.
Như vậy, nếu còn thiếu không quá 10 năm đóng BHXH thì người lao động đã đủ tuổi nghỉ hưu được đóng BHXH tự nguyện 1 lần cho những tháng còn thiếu để hưởng lương hưu.
Mức đóng: Mức đóng một lần cho những năm còn thiếu được tính bằng tổng mức đóng của các tháng còn thiếu, áp dụng lãi gộp bằng lãi suất đầu tư quỹ bảo hiểm xã hội bình quân tháng do BHXH Việt Nam công bố của năm trước liền kề với năm đóng (khoản 4 Điều 10 Nghị định 134/2015).
Thời điểm hưởng lương hưu: Người lao động được hưởng lương hưu tính từ tháng liền kề sau tháng đóng đủ số tiền cho những năm còn thiếu (theo khoản 2 Điều 6 Nghị định 134).
Lưu ý: Trường hợp này chỉ áp dụng với người lao động còn thiếu không quá 10 năm đóng BHXH. Nếu người lao động còn thiếu trên 10 năm đóng BHXH thì có thể tiếp tục đóng BHXH tự nguyện cho đến khi thời gian đóng còn thiếu không quá 10 năm thì được đóng một lần cho những năm còn thiếu để hưởng lương hưu.
Xem thêm
Mời bạn đọc tải về Nghị định 135/2020/NĐ-CP quy định về tuổi nghỉ hưu
Những trường hợp nghỉ hưu sớm nào được hưởng nguyên lương?
Điều kiện nghỉ hưu trước tuổi từ năm 2021
Thuế thu nhập cá nhân cho lao động đã nghỉ hưu được tính thế nào?
