Phân tích báo cáo tài chính là việc cần thiết phải làm nhằm đưa ra các kết luận, đánh giá chính xác và đưa ra ý kiến, quyết định đúng đắn trong chiến lược kinh doanh. Trong bài viết này, Ketoan.vn sẽ giới thiệu đến bạn đọc những bước cơ bản để phân tích báo cáo tài chính của doanh nghiệp.
Phân tích báo cáo tài chính là gì?
Báo cáo tài chính (BCTC) được xem như là hệ thống các bảng biểu, mô tả thông tin về tình hình tài chính, kinh doanh và các luồng tiền của doanh nghiệp. Báo cáo tổng hợp nhất về tình hình tài sản, vốn chủ sở hữu và nợ phải trả cũng như tình hình tài chính, kết quả kinh doanh trong kỳ của doanh nghiệp.
Báo cáo tài chính là một phương tiện nhằm trình bày khả năng sinh lời và thực trạng tài chính doanh nghiệp tới những người quan tâm. (chủ DN nhà đầu tư, nhà cho vay, cơ quan thuế và các cơ quan chức năng,…).
Nhà quản trị muốn phân tích được báo cáo tài chính, ngoài kiến thức chuyên môn cần có thì cũng phải biết cách phân tích hiệu quả các báo cáo tài chính của một công ty. Kỹ năng này đòi hỏi phải thông rõ 3 lĩnh vực:
- Cơ cấu báo cáo tài chính.
- Các đặc điểm kinh tế ngành công nghiệp, trong đó có thị phần công ty đang hoạt động.
- Các chiến lược mà công ty đang theo đuổi để phân biệt với các đối thủ cạnh tranh cùng phân khúc.
Những bước cơ bản phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp
1. Xác định đặc điểm kinh tế
Phân tích xác định cũng như thông rõ về chuỗi giá trị của ngành công nghiệp phục vụ cho các hoạt động mà liên quan tới công ty. Các hoạt động bao gồm:
- Sản xuất sản phẩm/ dịch vụ,
- Phân phối,
- Mô hình 5 áp lực cạnh tranh của Michael Porter…
2. Xác định chiến lược doanh nghiệp
Xác định bản chất của sản phẩm, dịch vụ do công ty sản xuất gồm các yếu tố:
- Tính độc đáo
- Mức lợi nhuận
- Sự tương tác từ khách hàng
- Chi phí truyền thông
Ngoài ra, các yếu tố như tích hợp chuỗi cung ứng, đa dạng hóa địa lý, đa dạng hóa ngành cũng cần được xem xét.
3. Đánh giá chất lượng báo cáo tài chính doanh nghiệp
Tiếp theo, cần xem xét kỹ những báo cáo tài chính trong bối cảnh công ty. Xem có đúng với chuẩn mực hiện thời hay không. Phải tự trả lời rằng liệu từ bảng cân đối này có thể khái quát toàn diện tình hình kinh tế của công ty. Việc đánh giá báo cáo lưu chuyển nguồn vốn tiền tệ giúp hiểu rõ được tình hình hiện tại của công ty từ hoạt động, đầu tư, cho tới những chi phí phụ trợ cho sản xuất, nguồn thu chi ra sao…, vì nó ít nhiều cũng gây ảnh hưởng không nhỏ tới tổ chức.
4. Phân tích lợi nhuận và rủi ro hiện tại
Phân tích lợi nhuận, rủi ro chính là bước mà các nhà quản trị, chuyên gia tài chính phải làm. Bởi nó có thể tăng thêm giá trị trong cuộc đánh giá công ty thông qua báo cáo tài chính. Công cụ phân tích là tỷ lệ báo cáo tài chính vì nó liên quan tới thanh khoản, quản lý tài sản, lợi nhuận, công nợ quản lý/ bảo hiểm/ rủi ro/ định giá thị trường.
Đối với khả năng sinh lời, có hai vấn đề cần kiểm soát kỹ là:
- Lợi nhuận là hoạt động của DN liên quan đến tài sản, không phụ thuộc vào cách doanh nghiệp đầu tư vào các tài sản đó.
- Lợi nhuận từ các cổ đông.
5. Lập báo cáo tài chính dự báo
Mặc dù rất khó khăn để các chuyên gia tài chính phải đưa ra những giả định hợp lý về tương lai cho công ty cũng như xác định xem các giả định này sẽ tác động như thế nào đến cả dòng tiền và nguồn đầu tư. Thông thường những dạng báo cáo như thế này sẽ theo hình thức pro-forma, tức dựa trên các kỹ thuật chẳng hạn như phần trăm của phương pháp tiếp cận bán hàng.
6. Giá trị doanh nghiệp
Mặc dù có rất nhiều phương pháp xác định giá trị công ty nhưng phổ biến nhất vẫn là phương pháp định giá theo giá trị nội tại. Giá trị của công ty được xác định theo phương pháp trên được gọi là giá trị tài sản ròng của doanh nghiệp. Nó phản ánh giá trị thực chất, giá bán từng phần các tài sản hiện có của doanh nghiệp ở thời điểm định giá.
Sau khi phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp được hoàn thành. Nhà quản trị cần phải trả lời được các câu hỏi:
- Liệu doanh nghiệp có thể thực sự tin tưởng những con số đang được cung cấp không?
- Có điều gì bất thường về kế toán đã được báo cáo?
Như vậy, bài viết trên đã giới thiệu đến các bạn những bước cơ bản phân tích báo cáo tài chính trong doanh nghiệp. Hy vọng bài viết sẽ hữu ích với các bạn trong quá trình làm việc. Chúc các bạn thành công!
Xem thêm
Trình tự lập báo cáo tài chính hợp nhất trong doanh nghiệp
Bí quyết viết mẫu báo cáo tiến độ và kết quả công việc đầy đủ nhất
Đặc điểm chất lượng và các nhân tố ảnh hưởng tới báo cáo tài chính
Ứng dụng mô hình Beneish để xác định gian lận báo cáo tài chính tại Việt Nam
Một số chỉ tiêu phân tích thể hiện dấu hiệu khả nghi khi đọc báo cáo tài chính